In gemeenschappelijk vakbondsfront (ACOD, ACV Openbare Diensten, BBTK-SETCa, CGSP, CNE, CSC Services Publics) wordt er een campagne opgestart tegen de mogelijke oprichting van een Orde van Verpleegkundigen in België.
De werkgevers en vakbonden in het Paritair Comité 330 (ziekenhuizen, RVT's, rusthuizen...) zijn er niet in geslaagd een CAO af te sluiten over de uitvoering van de maatregel van het Federaal akkoord betreffende de toekenning van bijkomende banen gekoppeld aan de onmiddellijke vervanging (mobiel team) en de naleving van de sociale wetgeving (termijn voor de bekendmaking van de uurroosters en naleving van het definitieve uurrooster).
Commercialisering schaadt de gezondheidszorg!
De vakbonden, met de LBC op kop, voeren al geruime tijd campagne tegen de commercialisering van de zorg, denken we maar aan de acties tegen Synartes in het ZiekenhuisNetwerk Antwerpen (ZNA). Maar recent kwam ook Zorgnet Vlaanderen (koepel van Vlaamse katholieke instellingen) op de proppen met een dossier over het thema. De bezorgdheid vanuit Zorgnet Vlaanderen loopt grotendeels gelijk met die van de vakbonden, maar er is wel een extra motivatie: de nieuwe “privé-cowboys” (Zorgnet noemt ze ‘for profit’ ondernemingen) bedreigen het semi-monopolie van de katholieke instellingen in Vlaanderen. Vanuit dit oogpunt kan men inderdaad van “oneerlijke concurrentie” spreken. Commercialisering in de zorg dreigt steeds belangrijker te worden, gezien de economische crisis en de groeiende begrotingstekorten van de overheid.
Lasten voor gemeenschap, lusten voor de privé…
Als we spreken over commercialisering hebben we het over een verzameling van mechanismen die maar één doel hebben: zo efficiënt mogelijk gemeenschapsgeld overhevelen naar privé-handen om ze vervolgens te laten verdwijnen in de zakken van aandeelhouders. Amerikaanse toestanden dus, maar met een fundamenteel verschil: een ziekteverzekering die volledig in handen is van de staat en dus dient gemolken te worden door de private sector. Geert Noels, hoofdeconoom bij Petercam, synthetiseert de relatie privé-gemeenschap in een artikel in De Morgen (29/01/2009) als volgt: hij meent dat om de maakindustrie (profit) te laten overleven, andere sectoren (= non-profit) de lasten moeten gaan dragen.
Enerzijds hebben we de zuivere privatiseringen: instellingen uit de openbare sector die (gedeeltelijk) geprivatiseerd worden omdat de superviserende overheid niet over de nodige middelen beschikt (ten gevolge van politiek wanbeleid). Voorbeeld hiervan is het Aalsters Stedelijk Ziekenhuis waar de meest lucratieve diensten ondergebracht zijn in de VZW van de dokters. Door het gebrek aan overheidsmiddelen ontstaan er leemtes in de zorg waar de privésector de meest lucratieve activiteiten uitpikt en de rest links laat liggen, zoals bijvoorbeeld het geval is in het Brussels gewest waar enerzijds volwassen gehandicapten niet kunnen worden opgevangen maar anderzijds lustig handel gedreven wordt in ziekenhuisbedden en -gebouwen, privé-labo’s extreem hoge winsten maken,…
Maar aangezien het overgrote deel van de zorg om historische redenen reeds in handen is van de privé (VZW’s gelinkt aan de zuilen), gaat de discussie meestal niet over privatisering maar over de verschuiving van ‘social’ naar ‘for’ profit, van dienstverlening aan de bevolking naar zuiver winst scheppen. Allerhande multinationals en investeerdersgroepen doen de laatste jaren hun intrede in de gezondheidszorg met maar één doel: winst maken op de kap van de patiënten én de werknemers. In Vlaanderen kent men bijvoorbeeld de privaat commerciële sector een marktaandeel van 10% toe in de residentiële bejaardenzorg, wat vergeleken met Wallonië en Brussel nog vrij laag is. Heel wat wantoestanden zijn al vastgesteld in de rusthuizen die door deze groepen uitgebaat worden. Een voorbeeldje: het drastisch beperken en verplicht hergebruiken van incontinentiemateriaal. Laat je fantasie maar werken…of liever niet!
Uiteraard beperken de wantoestanden zich niet tot de nieuwe privé-cowboys, heel wat reguliere instellingen tonen ook de nodige creativiteit. Een voorbeeldje: een Brussels ziekenhuis slaagde er in 10 jaar lang een BTW-carrousel draaiende te houden: medicatie werd systematisch in het buitenland aangekocht aan een lager BTW-tarief maar voor de volle pot aan de gemeenschap aangerekend. De fiscus kwam hier uiteindelijk op uit en wat was het verdict? Drie jaar opbrengst van de fraude moest terugbetaald worden. Zeven jaar ‘in the pocket’ dus... De grens tussen de twee soorten privaat-uitbating is soms moeilijk te trekken aangezien beiden gebruik maken van dezelfde mechanismen om de gemeenschap geld lichter te maken.
Het ‘blokkendoosprincipe’…
Onze ziekenhuizen worden als een blokkendoos uit elkaar getrokken in verschillende (juridische) entiteiten, wat rampzalig is voor het personeel. Een aparte entiteit voor de gebouwen, de personeelskosten, de lucratieve diensten… Op die manier worden de kosten (voor de gemeenschap) optimaal van de opbrengsten (voor de privé) gescheiden. Een sprekend voorbeeld is het Aalsters Stedelijk Ziekenhuis (ASZ) waar 4 verschillende personeelsstatuten gelden; de statutairen en de contractuelen bij het publieke gedeelte, de onderaanneming in de keuken (privé dus) en de contractuelen die voor ‘de VZW van de dokters’ werken. De laatste groep heeft zelfs geen recht op het lopende federaal akkoord van de gezondheidssector aangezien men hen in een ‘vuilbak-paritair comité’ gedropt heeft. We moeten er geen tekeningetje bij maken dat dit een ernstige belemmering is voor ééngemaakte syndicale actie en de solidariteit onder de werknemers. De veelheid aan verschillende vakbondscentrales op het terrein (privé en publiek) maakt het ook niet gemakkelijker.
ZNA, AZ Groeninge,… wie volgt?
Nationale mobilisatie nodig bij elke provocatie!
De strijd bij ZNA tegen Synartes was duidelijk een tijdelijke overwinning. Sommige werkgevers zullen elke zwakte wat betreft syndicale reactie uitbuiten om hun agenda van commercialisering beetje bij beetje door te drukken. In ZNA werd de ganse voeding reeds verkocht aan multinational Sodexo. Magazijnen en apotheek staan in de vitrine. En zéér toevallig: Groeninge directeur Jan Deleu zetelt in de ZNA Raad van Bestuur... De drang naar uitbesteding lijkt wel de Mexicaanse griep van onze sector. Het vastberaden verzet van de vakbonden tegen de directie van AZ Groeninge, met verschillende stakingen, een optocht en de dreiging met een nationale mobilisatie samen met een nieuwe staking, deed de directie uiteindelijk het sterilisatiedossier inslikken. Dit is een klinkende overwinning maar waakzaamheid is aangeraden. Tot de volgende poging ergens te lande…
Welk alternatief op de commercialisering?
Polsslag is voorstander van een systeem gelijkaardig aan de National Health Service (NHS) in het Verenigd Koninkrijk. De NHS kraakt echter ook in haar voegen (o.a. lange wachtlijsten) door het ontbreken van enkele fundamentele elementen. Ten eerste: een gezondheidszorg waar men niet voldoende financiële middelen in pompt (onafhankelijk of het nu publiek of privé is) kan onmogelijk naar behoren draaien. Dit is een kwestie van politieke keuzes. Dertig jaar neoliberalisme heeft duidelijke sporen nagelaten in de sector.
Een tweede maar niet minder belangrijk element is een diepgaande democratische controle op de gezondheidszorg vanuit de bevolking. Een verregaande partijpolitieke inmenging in de zin van cliëntelisme zoals we die kennen in sommige publieke ziekenhuizen, dient vermeden te worden. Ook werknemersorganisaties en patiënten- of consumentenverenigingen dienen nauw betrokken te worden in het systeem. Echter, een nationale, publieke gezondheidsdienst kan maar zijn potentieel maximaal benutten in het breder gegeven van een democratische, socialistische samenleving waar botte winstmaximalisatie naar de vuilbak van de geschiedenis verwezen wordt.
We schreven reeds eerder over de acties van het personeel bij het Brugmann ziekenhuis in Brussel. De directie wil een deel van de gepresteerde overuren gewoon naar de prullenmand verwijzen in plaats van ze uit te betalen.
Het aanhoudend verzet van de vakbonden tegen de pogingen van de directie van AZ Groeninge om commercialisering in de zorg te introduceren, loont. De directie ziet af van haar plannen om de sterilisatiedienst uit te besteden aan een commerciëel bedrijf. De aangekondigde betoging en staking van woensdag gaat dus niet meer door.
Op 4 en 5 juni staakt de dienst sterilisatie van het AZ Groeninge opnieuw. Op 10 juni krijgen ze versterking vanuit andere ziekenhuizen voor een nieuwe betoging.
In het AZ Groeninge, het Kortrijkse fusieziekenhuis bestaande uit 4 campussen, 1100 bedden en ongeveer 2500 werknemers, heeft het personeel reeds enkele acties gevoerd tegen de uitbesteding van de dienst sterilisatie aan een privébedrijf (Sterima-Vanguard) Het is niet toevallig dat in ziekenhuisjargon de dienst sterilisatie ook wel 'de aorta van het ziekenhuis' genoemd wordt. Een kernactiviteit uitbesteden aan een externe privé-firma die daarenboven nog eens een monopoliepositie heeft in België... dat is vragen om problemen!
Hoog tijd voor een nationale mobilisatie tegen de commercialisering van de zorg!
Het Brugmann ziekenhuis in Brussel kent net als een overgrote meerderheid van de grote ziekenhuizen in ons land een personeelstekort. Dat leidt tot een verhoging van de werkdruk met tal van gevolgen zoals een toename van het aantal depressies en burnouts, maar ook een vermindering van de kwaliteit van de zorg. 
Stop het wachten! Stop het personeelstekort! Recht op een kwaliteitsvolle ondersteuning, nu!
Enkele nuttige links:
Reeds voor de tweede keer werd de staking in het ASZ (Aalsters Stedelijk Ziekenhuis) tijdelijk opgeschort. In november 2008 staakte het personeel al 3 dagen voor hetzelfde dossier. De staking werd toen beëindigd met een protocolakkoord dat de tijd gaf aan de vakbonden om het cijfermateriaal van de directie uit te pluizen. Vanaf 5 maart ging men voor een tweede keer in staking tot en met 17 maart. De werknemers laten het dossier niet los met in totaal al 15 stakingsdagen tot gevolg. De volgende dagen zullen de vakbondsmilitanten een nieuw actieplan uitwerken om de druk blijven op te voeren. 
Waar gaat het eigenlijk over? Het ASZ is een openbaar ziekenhuis (hoewel al de helft van het personeel ondergebracht is in 'de VZW van de dokters') waar de laatste jaren amper personeelsleden een vaste benoeming kregen. Op het vlak van pensioenen en werkzekerheid maakt dit een wereld van verschil. Het verschil op het pensioen van een contractueel of een statutair kan maandelijks oplopen tot 300 Euro en meer... Meer dan een jaar geleden werd er een examen uitgeschreven met de belofte dat iedereen die slaagde, kans maakte op benoeming. 320 personeelsleden slaagden maar als puntje bij paaltje kwam, werden er maar 42 benoemd waaronder familie en entourage van politici en hogere kaders. Voor de anderen was er zogezegd geen geld in de pensioenkas... Volgens de cijfers van het gemeenschappelijk vakbondsfront kan men overgaan tot benoemingen tot 2019 zonder dat daar een extra euro moet ingestoken worden. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Delegaties van o.a. ACOD en BBTK van buitenaf namen maandagochtend 16 maart, na een oproep tot versterking door de actievoerders, deel aan het stakingspiket en personeelsconcentratie. 12 dagen staken heeft de nodige energie gevergd (en voor sommigen een financieel verlies tot 900 Euro) Wat solidariteit van buitenaf is altijd goed om de stakers een hart onder de riem te steken.
Solidariteitsmotie ABVV-ACOD Brugmann (Brussels ziekenhuis) 
Download affiche van het gemeenschappelijk vakbondsfront
Kort verslag van solidariteitsbezoek aan piket Bekaert Aalter op 2 januari
Heel wat syndicalisten over de grenzen van de diverse centrales, sectoren en vakbondsafdelingen heen tekenden present, inclusief BBTK Sint-Maria Halle. Ze kwamen o.a. uit Antwerpen (en uiteraard ook Hemiksem), Leuven, Gent, Aalst, Brussel, Brugge... om de arbeiders van Bekaert een hart onder de riem te steken. De solidariteitsactie kon ook op heel wat persaandacht rekenen: cameraploegen van VRT, VTM en de lokale TV waren aanwezig. Sven Naessens (Total Fina) overhandigde ook solidariteitsmoties van syndicale delegaties die spijtig niet aanwezig konden zijn. De actievoerders aan het piket beaamden dat er een continue stroom van steunbetuigingen en solidariteitsbezoeken was.
Terug een bewijs dat 'netwerksyndicalisme' (d.w.z. een netwerk van basismilitanten) zijn nut heeft als initiatieven vanuit de officiële vakbondsstructuren uitblijven. Het één sluit natuurlijk het ander niet uit. Nogmaals blijkt dat de solidariteit er wel degelijk is én werkt. I
Delegatie Bekaert op bezoek bij Rust- en Verzorgingshuis Zonnewende in Aartselaar om mensen op te roepen voor solidariteitsmars: foto onder.
Eén van de BBTK-delegees van Zonnewende (Dennis: foto links) zal met zijn muziekgroepje 'Indish' optreden na de solidariteitsmars.
